Şəkərli hazır içkilərə bağlılıq müasir dövrdə geniş yayılmış sağlamlıq problemlərindən biridir. Bu içkilər yüksək şəkər tərkibi ilə tanınır və onların tez-tez istehlakı sağlamlığa ciddi zərərlər verə bilər. Ancaq bu içkilərə olan bağlılığın bir çox səbəbi var və bunlar həm fiziki, həm də psixoloji aspektləri əhatə edir.
Foodinfo.az xəbər verir ki, şəkər beyində dopamin adlı xoşbəxtlik hormonunun sərbəst buraxılmasına səbəb olur. Bu, insanda müvəqqəti olaraq xoşbəxtlik və məmnunluq hissi yaradır. Bu təsir narkotik maddələrə olan asılılığa bənzər bir şəkildə işləyir. Nəticədə, insanlar daha çox şəkər qəbul etmək istəyir və bu, şəkərli içkilərə olan bağlılığı artırır.
Həmçinin şəkərli içkilər üçün geniş miqyaslı reklam kampaniyaları aparılır. Reklamlar bu içkiləri əyləncə, rahatlama və xoşbəxtliklə əlaqələndirərək insanların şüuraltına təsir edir. Xüsusilə gənclər arasında bu içkilərin populyarlaşması onların sosial status və qrup aidiyyəti ilə əlaqələndirilməsi nəticəsində bağlılığı gücləndirir.
Belə içkilər şirin və təravətləndirici dadı ilə insanlar tərəfindən çox sevilir. İstehsalçılar bu içkilərin dadını və təravətini artırmaq üçün müxtəlif dadlandırıcılar və qoxulardan istifadə edirlər. Bu da insanların bu içkiləri zövqlə istehlak etməsinə səbəb olur və bağlılıq yaradır.
Qısa müddət ərzində enerji təmin edən şəkərli içkilər, xüsusilə yorğun və ya əldən düşmüş vəziyyətdə olan insanların müraciət etməsinə səbəb olur. Ancaq bu enerji təchizatı qısamüddətlidir və sonradan enerjinin sürətlə düşməsinə səbəb olur. Bu dövriyyə insanları daha çox şəkərli içkilər içməyə sövq edir.
Şəkərli içkilərin bir çox mədəniyyətlərdə və cəmiyyətlərdə dərin kökləri var. Ailə və dostlar arasında toplanışlarda, bayramlarda və müxtəlif tədbirlərdə bu içkilərin istehlakı normal hal sayılır. Bu sosial faktorlar, xüsusilə gənc nəsil arasında bu içkilərə bağlılığın yaranmasına səbəb ola bilər.
Düzgün bəslənməyən və ya qeyri-mütəmadi olaraq qidalanan insanlar bəzən tez bir şəkildə enerji təmin etmək üçün şəkərli içkilərə müraciət edirlər. Bu qidalanma çatışmazlığı da şəkərli içkilərə olan bağlılığı artırır, çünki bədən qida maddələrini başqa yerdən ala bilmir.
Bu bağlılıq uzun müddət davam etdikdə sağlamlıq üçün ciddi problemlərə, o cümlədən piylənmə, diabet və ürək-damar xəstəliklərinə səbəb ola bilər. Bu səbəbdən, şəkərli içkilərin istehlakını məhdudlaşdırmaq və daha sağlam alternativlərə yönəlmək tövsiyə olunur.
