Bədənin kalsium ehtiyacını qarşılayan bəkməz, tərkibindəki dəmir və kalsium sayəsində sümük inkişafını təmin edir, qan azlığına yaxşı təsir edir. İmmuniteti gücləndirən Pekmea xəstəliklərdən də qorunmanı təmin edir. Bununla belə, bəkməz alarkən və istehlak edərkən bəzi sadə qaydalara riayət etmək lazımdır.
Foodinfo.az xəbər verir ki, bəkməz adətən şəkərlə zəngin meyvə şirələrinin qaynadılması və qatılaşdırılması yolu ilə hazırlanır.
Bəkməz təzə üzüm, keçiboynuzu, alma, tut, ərik, gavalı, qarpız, əncir və şəkər çuğundurundan istehsal olunur.
Tərkibindəki yüksək şəkər səbəbiylə yaxşı bir karbohidrat və enerji qaynağı olan bəkməzin tərkibində kalsium, dəmir, kalium və maqnezium kimi minerallar da var. Bəkməzin qida tərkibi onun hazırlandığı meyvəyə görə dəyişir.
Karbohidratlarla zəngin bir enerji qaynağı olan bəkməz tərkibindəki qlükoza və fruktoza səbəbiylə istehlakdan qısa müddət sonra qana qarışır. Tərkibindəki B (B1, B2, B3) vitaminləri və kalsium, kalium, maqnezium, xrom və dəmir zənginliyi ilə yüksək səviyyədə vitamin və mineral mənbəyidir. Orta hesabla 29 kalori olan bir xörək qaşığı (10 qram) bəkməzin tərkibində təxminən 1 mq dəmir və 40 mq kalsium var. 100 qram bəkməz təxminən 293 kalori enerji verir.
Bəkməz qan istehsalını artıran qida qaynağıdır və bədəndə asanlıqla əmilən dəmir tərkibinə görə anemiyaya faydalıdır. Süd və süd məhsullarından sonra kalsium baxımından ən yaxşı qaynaq olan bəkməz sümük inkişafı və sağlamlığı üçün çox əhəmiyyətlidir.
Bu qida tərkibindəki zəngin kalium sayəsində qan təzyiqini tənzimləməkdə də çox təsirlidir. Bəkməzin tərkibindəki antioksidantlar bədənin müqavimətini artıraraq immunitet sistemini gücləndirir. Xəstəliklərə qarşı qoruyucu təsirinə görə öskürəyə və bəlğəmgətiriciliyə faydalı olduğu məlumdur.
Həm böyüklərdə, həm də uşaqlarda ağız yaralarının müalicəsində mühüm rol oynayır. Bəkməzin tərkibindəki sadə şəkərlər qanla tez qarışdığı üçün şəkərli diabet xəstələrinin şəkər və bal qədər bəkməz istehlak etməmələri tövsiyə edilir.
Tərkibindəki yüksək mineral tərkibinə və yüksək sorulma sürətinə görə hamilə və laktasiya edən anaların və sağalma dövründə xəstələrin pəhrizində olması lazım olan qidadır.
Xüsusilə azyaşlı uşaqların, kökəlməyi bacarmayanların, iştahsızlıq və yorğunluq şikayətləri olanların qida rasionuna bəkməz daxil edilməlidir. Bəkməz ekzema, sedef, sızanaq və digər dəri xəstəliklərinin müalicəsində köməkçi qida kimi də istifadə olunur.
Tərkibindəki kalium sayəsində təzyiqi tarazlaşdıran xüsusiyyətə malikdir. Böyüklərin gündə 1-2 xörək qaşığı bəkməz, uşaqlara isə 1-2 çay qaşığı qəbul etməsi tövsiyə olunur.
1. Evdə hazırlanmış bəkməz günəş işığından uzaq və otaq temperaturunda saxlanmalıdır. Bazardan uzun raf ömrü olan bəkməzlər qapağı açıldıqdan sonra soyuducuda saxlanmalıdır.
2. Bəkməz yüksək istiyə məruz qalmamalıdır. Dondurulubsa, 70 dərəcə Selsiyə çatana qədər benmari üsulu ilə əridilməlidir.
3. Həddindən artıq miqdarda bəkməz həzm sistemində ishal və şişkinliyə səbəb ola bilər. Buna görə də balanslı şəkildə istehlak edilməlidir.
