Bəzi səhv vərdişlər qaraciyər yağlanmasına (yağlı hepatit) səbəb ola bilər. Foodinfo.az xəbər verir ki, qaraciyər yağlanması uzun müddət davam edərsə, iltihab, fibroz və hətta sirroz kimi ciddi problemlərə yol aça bilər.
1. Həddindən artıq şəkər və karbohidrat istehlakı
- Şirin, qazlı içkilər, şirniyyat və ağ çörək qaraciyərdə trigliseridlərin (yağların) artmasına səbəb olur.
- Çox fruktoza qəbul etmək (məsələn, qarğıdalı siropu ilə zəngin qidalar) qaraciyərdə piy toplanmasını sürətləndirir.
2. Fast-food və trans yağ tərkibli qidalar
- Qızardılmış qidalar, fast-food, marqarin və paketlənmiş məhsullar qaraciyəri yağlandırır və iltihab yaradır.
- Bu qidalar insulin müqavimətini artıraraq qaraciyərdə piy yığılmasını gücləndirir.
3. Spirtli içkilər
- Alkoqol qaraciyəri zəiflədir, iltihab yaradır və yağ toplanmasını artırır.
- Uzun müddət alkoqol qəbulu alkoqollu yağlı qaraciyər xəstəliyinə səbəb ola bilər.
4. Hərəkətsiz həyat tərzi
- Oturaq həyat tərzi metabolizmi zəiflədir və yağın qaraciyərdə toplanmasına səbəb olur.
- Mütəmadi idman piylənmənin və qaraciyərin yağlanmasının qarşısını alır.
5. Həddindən artıq dərman istifadəsi
- Bəzi dərmanlar, xüsusilə parasetamol (asetaminofen), steroidlər və bəzi antibiotiklər qaraciyəri yükləyə bilər.
- Dərmanları həkim məsləhəti olmadan uzun müddət istifadə etmək qaraciyərə zərər verə bilər.
6. Yetərsiz yuxu və stres
- Yuxu çatışmazlığı və xroniki stres hormonal balansı pozur, bu da qaraciyərdə yağ yığılmasını artırır.
7. Protein və lif baxımından kasıb qidalanma
- Yetərincə protein və lif qəbul etməmək qaraciyərin detoks sistemini zəiflədir və yağ metabolizmasını çətinləşdirir.
- Paxlalılar, tərəvəzlər və sağlam yağlar qaraciyər üçün faydalıdır.
Qaraciyərin yağlanması erkən mərhələdə geri çevrilə bilən bir vəziyyətdir. Düzgün qidalanma və sağlam həyat tərzi ilə qaraciyərinizi qorumaq mümkündür.
