Yediyiniz steykin Petrium qabının hüceyrələrinə bənzədiyini heç düşünmüsünüzmü? Yox? Tufts Universitetinin alimləri ət haqqında düşüncə tərzinizi dəyişmək üzrədirlər.
Mütəxəssislər süni ət istehsalında sıçrayış edib və çox güman ki, planetdə aclıq probleminin həllinə bir addım qalıb. Onlar sonsuz bölünən heyvan gövdə hüceyrələrini yaratmışlar ki, bu hüceyrələr "test boru əti"nin kütləvi istehsalı üçün əsas olacaq.
Məlum olub ki, canlı heyvanlardan alınan normal əzələ kök hüceyrələri təxminən 50 dəfə bölünə bilir, sonra qocalır və təqaüdçü sənətçilər kimi səhnəni tərk edirlər. Bunun səbəbi telomerlərin aşınmasıdır.
Ancaq Tufts alimləri bu problemin həllini tapdılar və indi süni ət daha uzun, bəzən qeyri-müəyyən müddətə bölünə bilər. Bu “superhüceyrələr”in yaradılması prosesi iki mərhələdə olub.
Əvvəlcə elm adamları mal-qaranın kök hüceyrələrini “dəyişdirdilər” ki, onlar daim telomerlərini təmir etsinlər. Daha sonra onlar hüceyrələri "tənzimlədilər" ki, bölünmənin mühüm mərhələsini stimullaşdıran zülal istehsal etməyə davam etdilər.
Ancaq hər bir elm kimi, onun da öz çətinlikləri var. Əzələ kök hüceyrələri hələ dadlı bifştekəyə bənzəmir. Hüceyrələrin ətə çevrilməsi üçün təkcə bölünmə və böyümə deyil, həm də yetişmə lazımdır. Bu problem hazırda tədqiqat obyektidir.
Nərmin