Mağaza rəflərində getdikcə daha çox məhsulda "qlütensiz" etiketinə rast gəlirik. Bəs görəsən qlüten həqiqən də sağlamlıq üçün ziyandırmı?
Foodinfo.az xəbər verir ki, dietoloq Mariya Dyuzheva "İzvestiya"ya bu barədə danışıb. Həkim izah edib ki, qlüten buğda, arpa, çovdar və tritikale, spelled və kamut kimi əlaqəli dənli bitkilərdə olan zülalların (qlutelinlər və prolaminlər) ümumi adıdır. Hər hansı digər zülal kimi, özü də amin turşularından ibarətdir və bədəndə tikinti materialı rolunu oynayır.
Eyni zamanda, o qeyd edib ki, qlüten əsasən dənli bitkilərdə olduğu üçün onlardan qaçmaqla insan çoxlu qida maddələri - B vitaminləri, pəhriz lifi, fol turşusu, zülal almamaq riski daşıyır.
Onun sözlərinə görə, qlüten qidanın məcburi tərkib hissəsi deyil - onu digər zülal növləri ilə əvəz etmək olar. Bununla belə, tərkibində özü olan qidalardan qaçınmaq pəhrizi daha qıt edir və qida seçimində narahatlıq və çətinlik səbəbindən həyat keyfiyyətini azaldır.
Çox vaxt özü olmayan qidalar çox asanlıqla həzm oluna bilən karbohidratlar və yağlar və az lif ehtiva edir, buna görə də çölyak xəstəliyi olan xəstələrin pəhrizi səlahiyyətli bir diyetoloq tərəfindən seçilməlidir və fayda əvəzinə özünü məhdudlaşdıran özü zərərli ola bilər.
Qlütendən geniş imtina tendensiyası haqqında danışan həkim, qlütensiz pəhrizin özünün 20-ci əsrin 40-cı illərindən bəri məlum olduğunu deyib. Lakin "bum" bir çox sağlamlıq problemlərinin səbəbi kimi qlüteni göstərən bir neçə kitabın nəşrindən sonra baş verib. Bununla belə, həkimin fikrincə, bu gün qlütendən qaçınmaq üçün geniş yayılmış ehtiyacın yüksək keyfiyyətli sübutu yoxdur.
“Qlütenin yeyilə biləcəyini və onun hər hansı sağlamlıq probleminə səbəb olub-olmadığını anlamaq üçün həkimə müraciət etməli və vücudunuzun özü ilə necə qarşılıqlı əlaqədə olduğunu öyrənməlisiniz. Bir həkimlə danışmazdan əvvəl, gluteni özünüz məhdudlaşdırmaq tövsiyə edilmir, çünki bu, gələcəkdə diaqnozu xeyli çətinləşdirə bilər" deyə mütəxəssis qeyd edib.
Nərmin