Osteoporoz sümük əriməsinin başqa adıdır. Bu xəstəlik orqanizmdə çox yavaş irəliləyir və kalsium, mineral və qida maddələrinin çatışmazlığından yaranır.
Foodinfo.az xəbər verir ki, sümük hüceyrə toxumamızın ən böyük həcmi kalsiumdan ibarətdir. Buna görə də osteoporozun aradan qaldırılması və ya qarşısının alınması üçün ən yaxşı yol, pəhrizdə lazımı miqdarda kalsium istifadə etmək və bədəndə udulmasına və saxlanmasına kömək etməkdir. Həmçinin, pəhrizdə kalsium azaldan maddələrin xaric edilməsi onun qəbul edilməməsinin qarşısını almağa kömək edir. Bu məqsədlə qida rasionunuzda duz, yağ və fosforun qəbulunu azaltmaq daha yaxşıdır. Şirniyyat və qazlı içkilərdən çox istifadə etmək də sümüklərdəki kalsiumun səviyyəsini azaltmaqda çox təsirlidir. Siqaret və alkoqol qəbulu orqanizmdə kalsiumun azalmasına və osteoporozun yaranmasına əhəmiyyətli təsir göstərir. Təbii ki, bəzi araşdırmalarda kofein istehlakının azaldılması da qeyd olunub, lakin onun təsiri dəqiq məlum deyil.
Əksinə, süd məhsulları istehlak etməklə, müntəzəm olaraq aerobik idmanla məşğul olmaqla, çay, E və D vitaminləri olan maddələrdən istifadə etməklə sümük toxumasının formalaşmasına və osteoporozun qarşısını almağa kömək edə bilər. Maqnezium, sink, manqan və kalium kimi mikroelementlərin istifadəsi kalsiumun daha çox udulmasına kömək edə bilər.
Gənclərdə osteoporoz
Doğuşdan 30 yaşa qədər bədənimiz sümüklərimizdə kalsiumu udur və saxlayır ki, bu da sümüklərimizin böyüməsinə səbəb olur. Uşaq və yeniyetmələrin qida planında lazımi miqdarda kalsium, qida və vitaminlərdən istifadə edilmədikdə bədəndə kalsiumun saxlanması aktı pozulur və sümüklər çox aşağı sıxlıqda əmələ gəlir.
Nəzərə almaq lazımdır ki, kortikosteroidlər kimi bəzi dərmanların istifadəsi sümüklərdən kalsiumun çıxarılmasında təsirli ola bilər. Yeniyetməlik və gənclikdə kifayət qədər aktivlik və gündəlik məşq etməsəniz, irəlidə osteoporozdan əziyyət çəkəcəksiniz. Tütün, alkoqol, qazlı sərinləşdirici içkilər, tərkibində konservantlar və kimyəvi dadlandırıcılar olan hər cür fast foodların qəbulu da kalsiumun çıxarılmasında təsirli olur. Süd məhsulları və sağlam və az yağlı zülallarla zəngin pəhrizdən istifadə etmək, həmçinin kifayət qədər idman etmək güclü sümük toxuması qurmağınıza kömək edə bilər.
Gənc yaşda bəzən sağlam qalmaq üçün ciddi pəhrizlərə gedirik ki, bu da orqanizmdə bəzi zəruri maddələrin xaric olmasına səbəb olur ki, bu da gənclikdə osteoporoza səbəb olur . Təbii ki, bəzi nadir hallarda gənclərdə osteoporoz genetik xəstəliklər və ailə tarixi ilə bağlıdır. Ailənizdə bu tip ağırlaşmalar varsa, yəni bacı, qardaş, bibi, əmi, baba, nənə, ata və ya ana kimi yaxın insanlarda varsa, düzgün pəhrizdən istifadə etməklə kalsium qəbulunu artıra və osteoporozun qarşısını ala bilərsiniz. Bəzən bəzi xəstəliklərə görə osteoporozda istifadə olunan dərmanlara uzun müddət ehtiyac ola bilər. Buna görə də bu problemi həll etmək üçün həkiminizlə məsləhətləşmək və itirilmiş kalsiumu kompensasiya etməyə çalışmaq lazımdır.
Səssiz xəstəlik də adlandırılan osteoporozun spesifik simptomları yoxdur.
Yaş artdıqca, hərəkətlilik və həzm pozğunluqları azaldıqca kalsiumun udulması azalır və osteoporoz prosesi başlayır. Menopozdan sonra estrogen hormonu çatışmazlığından əziyyət çəkən qadınlarda bu proses daha sıx olur. Osteoporozun ağırlaşmaları adətən omba sümüklərinin, budların və fəqərələrin sınıqları ilə xarakterizə olunur. Bəzən ağır bir əşya qaldırmaq və ya hətta sürətli bir hərəkətlə onurğalarınız zədələnə bilər və adətən bu tip sınıqlar uzunmüddətli ağırlaşmalara və hətta əlilliyə səbəb ola bilər.
Həkim tərəfindən osteoporozun müalicəsi diaqnozu qoyulduqdan və onun faizi müəyyən edildikdən sonra həkimin təyin etdiyi dərmanlardan istifadə etməklə, həyat tərzi və qidalanma rejimi dəyişdirilərək osteoporozun qəti müalicəsi aparılmalıdır.
Həmişə olduğu kimi, qarşısının alınması müalicədən daha yaxşıdır. Bundan sonra həyat tərzinizi və qidalanma tərzinizi dəyişdirməyə və kifayət qədər süd məhsulları, təzə tərəvəz və meyvələrdən istifadə etməyə, hər cür qırmızı ət, toyuq, balıq, yumurta daxil olmaqla kifayət qədər protein istifadə etməyə, şəkər, duz, qazlı içkilər və spirtdən uzaq durmağa diqqət edin. Osteoporozun qarşısını almağa və sümüklərinizin daha çox güc və sıxlığını artırmağa çalışın .
Şəbnəm