Hələ çox yeni bir araşdırma sahəsi olsa da, mövcud məlumatlar mikroplastiklərin insan sağlamlığı üçün zərərli olduğunu və onların bir çox qida və içki məhsullarını hansısa yolla çirkləndirdiyini göstərir. Yeni bir araşdırma, mikroplastiklərdən daha kiçik olan nanoplastiklərin qablaşdırılmış su məhsullarında böyük miqdarda olduğunu ortaya qoyub. Foodinfo.az xəbər verir ki, bu, indiyə qədər bilinməyən çox əhəmiyyətli bir kəşfdir.
Tədqiqat nəticəsində məlum olub ki, qablaşdırılmış suyun 1 litrində 240.000 nanoplastik ola bilər. Bu, əvvəllər təxmin ediləndən 10-100 dəfə çoxdur.
Mikroplastiklər zamanla plastiklər daha kiçik parçalara parçalandıqda əmələ gəlir. Lakin bu, həmişə belə olmur. Əksər plastiklər kiçildikdə başqa maddələrə parçalanmır, sadəcə parçalanır və onların nə qədər kiçik olmasına nəzəri məhdudiyyət demək olar ki, yoxdur. Nanoplastiklər mikroplastiklərin daha da parçalanması nəticəsində əmələ gəlir.
Mikroplastiklərin insan sağlamlığına zərərli olduğundan şübhələnilsə də, nanoplastikalar hətta mikroplastiklərin belə törətmədiyi təhlükələr yaradır. Nanoplastiklər o qədər kiçikdir ki, ağciyərlər və ya bağırsaqlar vasitəsilə insan qanına keçib oradan da ürəyə və ya beyinə çata bilirlər. Hüceyrələrimizə daxil ola bilər və doğmamış körpələrə çatmaq üçün plasentanı keçə bilər.
Bunun hansı təsirlərə səbəb ola biləcəyi ilə bağlı araşdırmalar hələ də davam edir. Ötən il “Frontiers” jurnalında dərc edilən araşdırma, plastiklərin insan sağlamlığına zərər verə biləcək bir sıra endokrin pozucu kimyəvi maddələrin (EDC) daşıyıcısı olduğunu ortaya qoydu. Bundan əlavə, plastik hissəcik nə qədər kiçik olsa, onun nisbi səthi bir o qədər böyükdür. Bu o deməkdir ki, nanoplastikalar mikroplastiklərdən daha böyük təhlükə yaradır.
Nurlan