Mövsüm dəyişikliyi çoxumuzu xəstə edir. Xüsusilə qrip, soyuqdəymə və qrip infeksiyalarına tutula bilirik. Bu günlərdə havaların getdikcə soyuması ilə bir çox insanlarda boğaz ağrısı, öskürək, burun tıxanıqlığı, asqırma, qızdırma və geniş yayılmış bədən ağrıları müşahidə olunur.
Xüsusilə payız aylarında qapalı və izdihamlı mühitlərdə daha çox vaxt keçirmək, tənəffüs yolu ilə asanlıqla bulaşan virus və bakteriyalara tez-tez məruz qalmaq, məktəb və uşaq bağçalarında təmasda olmaq həm uşaqları, həm də böyüklərə mənfi təsir edir.
Buna baxmayaraq, bəzi sadə, lakin təsirli tədbirlərlə bunlardan qorunmaq mümkündür.
Foodinfo.az-ın məlumatına görə, soyuqdəymə və ya qrip kimi üst tənəffüs yolu xəstəlikləri müalicə edilmədikdə çox ciddi xəstəliklərə səbəb ola bilər.
1-SOYUQDƏYMƏ
Soyuqdəymə şikayətləri daha çox asqırma, gözlərdə sulanma, burun tıxanıqlığı, burun axması kimi özünü göstərir. Asqırma və öskürək zamanı virus ehtiva edən damcılar həm tənəffüs, həm də təmas yolu ilə insandan insana çox asanlıqla və tez keçə bilir, çünki onlar saatlarla səthlərdə qala bilirlər. Soyuqdəymə sinüzit, pnevmoniya, bronxit və otit mediası kimi ikincil bakterial infeksiyalara səbəb ola biləcəyi üçün diqqətli olmaq lazımdır.
Soyuqdəymə müalicəsində antibiotiklərin yeri yoxdur, əksinə, fərq qoymadan istifadə edilən antibiotiklər faydadan çox zərər verir. Soyuqdəymələrin müalicəsində istirahət etmək, bol maye qəbul etmək (su, çay, kompot, ayran, kefir, şorba), burnu açıq saxlamaq üçün tərkibində duzlu su olan burun spreyindən istifadə etmək, immuniteti gücləndirmək üçün mövsümi tərəvəz və meyvələr yemək lazımdır. Bunlarla yanaşı, kifayət qədər və keyfiyyətli yuxuya da diqqət etmək lazımdır.
2-QRİP
Oktyabr ayında başlayan və aprel ayına qədər tezliyi artan qrip soyuqdəymə şikayətləri ilə yanaşı, geniş yayılmış bədən ağrısı, qızdırma, baş ağrısı, həddindən artıq yorğunluq, döş qəfəsində narahatlıq və öskürək ilə özünü göstərir. Qripə yoluxma halında A və B qrip testləri və diaqnoza görə həkim tərəfindən tətbiq edilən antiviral müalicə ilə sağalma prosesi sürətləndirilir. Ev şəraitində gigiyena qaydalarına riayət etmək və immuniteti gücləndirmək üçün sağlam qidalanma, istirahət, yuxu, bol maye qəbulu, mövsümi tərəvəz və meyvələrdən istifadə böyük əhəmiyyət kəsb edir.
3. COVİD-19 İNFEKSİYASI
Covid-19 infeksiyası bu ilin payızında artmağa başlayıb. Bu xəstəlik qızdırma, boğaz ağrısı, dad və qoxu itkisi, geniş yayılmış əzələ və oynaq ağrıları, öskürək, nəfəs darlığı, döş qəfəsində ağrı, bel və bel ağrıları, ürəkbulanma, qusma və ishal ilə özünü göstərir. Bəzi fərdlərdə xəstəlik daha ağır keçdiyi üçün peyvəndlərə laqeyd yanaşmaq olmaz.
Xəstəlik şikayətləri başlayanda həkimə müraciət etmək vacibdir. Covid-19 üçün test müsbət çıxdığı təqdirdə özünüzü təcrid etmək və maska taxmaq virusun yayılmasının qarşısını alacaq. Öskürərkən əllərinizi tez-tez yumaq, salfet və ya maskadan istifadə etmək vacibdir. Müalicəyə baxmayaraq hərarətiniz varsa, nəfəs almaqda çətinlik çəkirsinizsə, kürək və ya döş qəfəsində ağrı hiss edirsinizsə, mütləq həkiminizə məlumat verin. İmmunitetinizi güclü saxlamaq üçün lazımi qaydalara diqqət yetirin.
4. PNEVMONİYA
Xüsusilə yaşlılarda və xroniki xəstəlikləri olanlarda həyati təhlükə yarada bilən və xəstəxanaya yerləşdirilməsi tələb edilən pnevmoniya öskürək, bəlğəm, yüksək hərarət, nəfəs darlığı, bel və ya yan ağrıları ilə özünü göstərir. Buna görə də ən qısa zamanda həkimə müraciət etmək lazımdır. Bakterial pnevmoniyadan qorunmaq üçün peyvənd çox vacibdir.
Sətəlcəm ümumiyyətlə həkim antibiotik müalicəsinə başladıqdan üç-beş gün sonra yaxşılaşmağa başlayır. İmmuniteti gücləndirmək üçün sağlam qidalanmaq, istirahət etmək və bol maye qəbul etmək çox vacibdir. Əks halda, daha da pisləşə bilər.
5-FARİNGİT
Payız-qış aylarında ən çox rast gəlinən xəstəliklərdən biri olan faringitə soyuq hava və soyuq içkilər, həmçinin bakteriya və viruslar səbəb ola bilər. Boğaz, udma çətinliyi, yüksək hərarət, baş və qulaq ağrılarına səbəb olan faringit antibiotik müalicəsi tələb edə bilər, ona görə də həkimə getməyi təxirə salmamalısınız. Diaqnoz badamcıqlara tampon götürərək sürətli test aparmaqla qoyula bilər.
