Əksər hallarda insanın çəkisinin artmasının səbəbləri həddən artıq qidalanma və fiziki hərəkətliliyin az olmasıdır.
Lakin bəzən insanlar hiss edir ki, onların çəkisi səbəbsiz olaraq artır - qidalanma dəyişilməyib, fiziki hərəkətlilik normadadır, ancaq çəki artır. Belə halın səbəbləri müxtəlif ola bilər. Bəzi xəstəliklər və pozulmalar çəkinin artmasına gətirib çıxardır. Bu səbəbdən əgər siz özünüzdə bədən çəkisinin "səbəbsiz" artmasını qeyd etmisinizsə, pəhrizə oturmağa tələsməyin, həkim müayinəsindən keçin.
- Hipotireoz (qalxanvari vəzi xəstəliyi) zamanı qalxanvari vəzi hormonları daha az miqdarda ifraz edir. Qalxanvari vəzi orqanizmdə gedən bir çox proseslərə (o cümlədən, mübadilə proseslərinə) təsir edir. Qalxanvari vəzinin fəaliyyətinin zəifləməsi həmçinin mübadilə proseslərini bir qədər zəiflədir və bundan əlavə orqanizmdə artıq mayenin yığılmasına səbəb olur. Bunlar isə bədən çəkisinin artmasına gətirib çıxardır.
- Qadınlarda hormonal pozulma çəkinin artmasına səbəb ola bilər. Belə ki, yumurtalıqların polikistoz sindromu olan qadınların bir çox hissəsi artıq çəkidən əziyyət çəkir. Bu pozulma zamanı qadının orqanizmində kişi hormonları artıq miqdarlarda ifraz olunur. Bu isə tüklənməyə, dəridə səpgilərə, menstruasiyaların pozulmasına, sonsuzluğa səbəb olur.
- Bəzi böyrək və ürək xəstəlikləri zamanı bədəndə artıq maye yığılır. Bu isə çəkinin artmasına səbəb olur.
- Şəkərli diabet piylənmənin əsas səbəblərindən biri sayılır.
Biz bədən çəkisinin artmasına səbəb olan bəzi xəstəliklərə nəzər saldıq. Bədən çəkisinin artmasının digər səbəbləri arasında:
- 30 yaşından sonra insan orqanizmində mübadilə proselərin sürəti azalmağa başlayır. Bu səbəbdən yaşa dolduqca insan qidalanmasına fikir verməlidir və daha az qida qəbul etməlidir. Əgər o, cavan yaşlarda olduğu kimi qidalanmağa davam edərsə, bu çəkinin artmasına səbəb olacaq. Digər tərəfdən cavan insanlar daha enerjili olur, daha çox hərəkət edir, işləyir və s. Bu da onlara qida ilə alınan enerjini sərf etməyə imkanlar verir. Yaşa dolduqca insanlar daha az hərəkət edir. Bu isə öz növbəsində enerjini daha az sərf etməsinə imkan yaradır.
- Menopauzaya (klimaks) yaxın və menopauzadan sonra qadın orqanizmində estrogenlərin (qadın hormonları) istehsalı tədricən azalır. Estrogenlər qadın orqanizmində mübadilə proseslərinə təsir edir. Bu səbəbdən estrogenlərin istehsalı azaldıqda mübadilə prosesləri də yavaşıyır. Bu isə bədən çəkisinin artmasına səbəb olur.
- Bəzi dərman preparatların uzun müddət ərzində qəbulu (hormonlar, antidepressantlar, şəkərli diabet xəstəliyi zamanı istifadə olunan preparatlar, arterial təzyiqi tənzimləyən preparatlar və s.) bədən çəkisinin artmasına səbəb ola bilər. Belə ki, astma, artrit, qırmızı qurd eşənəyi və bəzi digər xəstəliklər zamanı istifadə olunan steroid hormonal preparatlar iştahanı artırır və çəkinin artmasına səbəb olur.
Əvvəllər istifadə olunan hormonal kontraseptivlər (hamiləlik əleyhinə həblər) çəkinin ciddi artmasına səbəb olurdu. Lakin müasir preparatlar belə yanaşı effekt, demək olar, vermir.
- Yuxunun az olması, xroniki stress da kökəlməyə təkan verə bilər.
- Siqaret çəkməkdən imtina edən insanların əksər hissəsi bir neçə kiloqramm kökəlir (saglamolun.az)
Əksər hallarda insanın çəkisinin artmasının səbəbləri həddən artıq qidalanma və fiziki hərəkətliliyin az olmasıdır.
Lakin bəzən insanlar hiss edir ki, onların çəkisi səbəbsiz olaraq artır - qidalanma dəyişilməyib, fiziki hərəkətlilik normadadır, ancaq çəki artır. Belə halın səbəbləri müxtəlif ola bilər. Bəzi xəstəliklər və pozulmalar çəkinin artmasına gətirib çıxardır. Bu səbəbdən əgər siz özünüzdə bədən çəkisinin "səbəbsiz" artmasını qeyd etmisinizsə, pəhrizə oturmağa tələsməyin, həkim müayinəsindən keçin.
- Hipotireoz (qalxanvari vəzi xəstəliyi) zamanı qalxanvari vəzi hormonları daha az miqdarda ifraz edir. Qalxanvari vəzi orqanizmdə gedən bir çox proseslərə (o cümlədən, mübadilə proseslərinə) təsir edir. Qalxanvari vəzinin fəaliyyətinin zəifləməsi həmçinin mübadilə proseslərini bir qədər zəiflədir və bundan əlavə orqanizmdə artıq mayenin yığılmasına səbəb olur. Bunlar isə bədən çəkisinin artmasına gətirib çıxardır.
- Qadınlarda hormonal pozulma çəkinin artmasına səbəb ola bilər. Belə ki, yumurtalıqların polikistoz sindromu olan qadınların bir çox hissəsi artıq çəkidən əziyyət çəkir. Bu pozulma zamanı qadının orqanizmində kişi hormonları artıq miqdarlarda ifraz olunur. Bu isə tüklənməyə, dəridə səpgilərə, menstruasiyaların pozulmasına, sonsuzluğa səbəb olur.
- Bəzi böyrək və ürək xəstəlikləri zamanı bədəndə artıq maye yığılır. Bu isə çəkinin artmasına səbəb olur.
- Şəkərli diabet piylənmənin əsas səbəblərindən biri sayılır.
Biz bədən çəkisinin artmasına səbəb olan bəzi xəstəliklərə nəzər saldıq. Bədən çəkisinin artmasının digər səbəbləri arasında:
- 30 yaşından sonra insan orqanizmində mübadilə proselərin sürəti azalmağa başlayır. Bu səbəbdən yaşa dolduqca insan qidalanmasına fikir verməlidir və daha az qida qəbul etməlidir. Əgər o, cavan yaşlarda olduğu kimi qidalanmağa davam edərsə, bu çəkinin artmasına səbəb olacaq. Digər tərəfdən cavan insanlar daha enerjili olur, daha çox hərəkət edir, işləyir və s. Bu da onlara qida ilə alınan enerjini sərf etməyə imkanlar verir. Yaşa dolduqca insanlar daha az hərəkət edir. Bu isə öz növbəsində enerjini daha az sərf etməsinə imkan yaradır.
- Menopauzaya (klimaks) yaxın və menopauzadan sonra qadın orqanizmində estrogenlərin (qadın hormonları) istehsalı tədricən azalır. Estrogenlər qadın orqanizmində mübadilə proseslərinə təsir edir. Bu səbəbdən estrogenlərin istehsalı azaldıqda mübadilə prosesləri də yavaşıyır. Bu isə bədən çəkisinin artmasına səbəb olur.
- Bəzi dərman preparatların uzun müddət ərzində qəbulu (hormonlar, antidepressantlar, şəkərli diabet xəstəliyi zamanı istifadə olunan preparatlar, arterial təzyiqi tənzimləyən preparatlar və s.) bədən çəkisinin artmasına səbəb ola bilər. Belə ki, astma, artrit, qırmızı qurd eşənəyi və bəzi digər xəstəliklər zamanı istifadə olunan steroid hormonal preparatlar iştahanı artırır və çəkinin artmasına səbəb olur.
Əvvəllər istifadə olunan hormonal kontraseptivlər (hamiləlik əleyhinə həblər) çəkinin ciddi artmasına səbəb olurdu. Lakin müasir preparatlar belə yanaşı effekt, demək olar, vermir.
- Yuxunun az olması, xroniki stress da kökəlməyə təkan verə bilər.
- Siqaret çəkməkdən imtina edən insanların əksər hissəsi bir neçə kiloqramm kökəlir (saglamolun.az)
