Veqan pəhrizləri düzgün planlaşdırılmadıqda bəzi sağlamlıq riskləri daşıya bilər. Amma yaxşı balanslaşdırılmış vegan pəhrizi ilə bu risklər minimallaşdırıla və ya tam qarşısı alına bilər.
Foodinfo.az veqan pəhrizlərdə rast gəlinə biləcək riskləri təqdim edir:
1. B12 vitamini çatışmazlığı
Bu vitamin yalnız heyvan mənşəli qidalarda olur. Çatışmazlığı sinir sistemi problemləri, yaddaş pozğunluğu və qanazlığına səbəb ola bilər. B12 ilə zənginləşdirilmiş məhsullar (bitki südü, taxıllar) və ya B12 əlavələri qəbul edilməlidir.
2. Dəmir çatışmazlığı
Bitki mənşəli dəmir (non-heme iron) daha çətin sorulur.
3. Zülal çatışmazlığı
Əgər kifayət qədər paxlalılar, toxumlar, qoz-fındıq və tam taxıllar yeyilmirsə, zülal əskikliyi ola bilər.
4. Omega-3 yağ turşuları (EPA və DHA)
Bu yağ turşuları əsasən balıqda olur. Bitki versiyası (ALA) isə kətan toxumu, çia və qozda var, amma bədəndə çevrilməsi zəifdir. Dəniz yosunu mənşəli EPA/DHA əlavələri istifadə oluna bilər.
5. Kalsium və D vitamini
Südlə təmin edilən bu maddələr bitki pəhrizində əskik qala bilər.
6. Sink və yod əskikliyi
Veqan pəhrizində bu mineralların miqdarı az ola bilər.
Təhlükəsiz və sağlam veqan pəhriz üçün nə etmək lazımdır?
- Planlı və balanslı menyu hazırlamaq
- Qan analizləri ilə bəzən yoxlanmaq
- Lazım gəldikdə vitamin və mineral əlavələri qəbul etmək
- Həkim və ya diyetoloqla məsləhətləşmək
Veqan pəhrizi təhlükəli ola bilər, amma olmaya da bilər — bu, onun necə tətbiq olunduğundan asılıdır. Düzgün planlandıqda veqan pəhrizi ürək sağlamlığı, xərçəng riskinin azalması və çəkidə nəzarət kimi faydalar verə bilər.
