Nitratlar sağlamlıq üçün təhlükəli hesab edilən və tərəvəz və meyvələrdən bədənimizə daxil olan maddələrdir. Hər kəs nitratları keyfiyyətsiz tərəvəz və meyvələrin sinonimi kimi qəbul edir.
Foodinfo.az xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, tibb elmləri namizədi və "Hemotest" laboratoriyasının qastroenteroloqu Yekaterina Kaşux bu fikri təkzib edir və onların əslində faydalı olduğunu bildirir.
Onun sözlərinə görə, nitratlar bitkilərin böyüməsi və inkişafı üçün vacibdir. Onlar torpağa verilən gübrələrdə olur, sonra isə yediyimiz meyvə və tərəvəzlərə keçir.
Orqanizmimizdə az miqdarda olsalar, nitratlar hətta faydalıdırlar. Onlar qan damarlarının genişlənməsinə və spazmları aradan qaldırmağa kömək edir, bu da qan təzyiqinin normallaşmasına səbəb olur. Bundan əlavə, bəzi nitratlar, məsələn, azot oksidi, ürək-damar xəstəliklərinin müalicəsi üçün dərmanlarda istifadə olunur.
Lakin nitratlar bədəndə böyük miqdarda toplandıqda hemoqlobinlə birləşərək methemoqlobin əmələ gətirə bilər. Bu, oksigen aclığına səbəb olur, çünki methemoglobin toxuma və orqanlara oksigeni çatdıra bilmir. Buna görə də orqanizmdə nitratların miqdarına nəzarət etmək vacibdir.
Nitrat çoxluğu riskini azaltmaq üçün bitkinin ən çox nitrat olan hissələrini çıxararaq tərəvəz və meyvələri seçmək tövsiyə olunur. Məsələn, yarpaqlı tərəvəzlərdə bunlar kök və gövdə, kələmdə yarpaqların gövdəsi və damarları, kökdə özəyi, turp və xiyarda isə əksinə qabıqlarıdır. Bundan əlavə, nitratlar balqabaq, patisson, badımcan, çuğundur və turpda gövdə yaxınlığında, meyvələrdə isə özəkdə və qabıq altında toplanır.
Tərəvəzləri bişirərkən onları qaynatmaq tövsiyə olunur, çünki bu, nitratın miqdarını azaldır. Lakin məhsulun uzun müddət ərzində əridilməsi nitritlərin əmələ gəlməsinə səbəb ola bilər, buna görə də tərəvəzləri yeməkləri bişirməzdən dərhal əvvəl buzluqdan çıxarmaq yaxşıdır.
Nurlan