Kəskin dadı ilə tanınan qayen bibəri (cayenne pepper) təkcə yeməklərə ətir və rəng qatan ədviyyat deyil — o, həm də müəyyən dərəcədə metabolizmanı sürətləndirən və çəki atımına dəstək olan təbii vasitə sayılır.
Kapsaisin — əsas aktiv maddə
Foodinfo.az xəbər verir ki, mütəxəssislərin “Frontiersin” jurnalında dərc olunan məlumatına görə, qayen bibərinin tərkibindəki kapsaisin adlı aktiv birləşmə bədənin istilik istehsalını — termogenezi artırır. Bu proses qısamüddətli də olsa, maddələr mübadiləsini bir qədər sürətləndirir və bədənin daha çox kalori sərf etməsinə şərait yaradır.
Tədqiqatlar göstərir ki, kapsaisin həmçinin iştahanı azalda bilər, bu isə kalori qəbulunu məhdudlaşdırmağa və arıqlama prosesini dəstəkləməyə kömək edir.
Bununla belə, ekspertlər qeyd edir ki, bu təsir zəif və müvəqqətidir, yəni yalnız acı bibərin istifadəsi ilə ciddi çəki itkisi gözləmək doğru olmaz.
Qayen bibərini necə istifadə etməli?
ABŞ Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin məlumatına görə, üyüdülmüş ədviyyatlar 3 ilə qədər saxlana bilər. Qayen bibəri isə çox kəskin olduğundan yeməklərə az miqdarda — sadəcə bir çimdik əlavə etmək kifayətdir.
Bu ədviyyatı aşağıdakı yeməklərə əlavə etmək olar:
şorbalar və tərəvəzli yeməklər;
qızardılmış tərəvəzlər və salatlar;
marinadlar və souslar;
tünd şokoladla hazırlanan desertlər (dad balansı üçün).
Kimlər üçün zərərlidir?
Qayen bibəri hər kəs üçün uyğun deyil. Həkimlər bu ədviyyatdan aşağıdakı hallarda uzaq durmağı tövsiyə edirlər:
Mədə və bağırsaq xəstəlikləri (qastrit, xora, reflüks, qıcıqlanmış bağırsaq sindromu);
Babasil və anal çatlar – kapsaisin selikli qişanı qıcıqlandıra bilər;
Yüksək təzyiq və ürək-damar problemləri – böyük dozalar qan təzyiqini və ürək ritmini artıra bilər;
Hamiləlik və laktasiya dövrü – güclü acı qidalar yanma və mədə narahatlığı yarada bilər.
Nəticə olaraq, qayen bibəri balanslı qidalanma və aktiv həyat tərzi ilə birləşdirildikdə təbii şəkildə metabolizmanı dəstəkləyə və enerji sərfini artıra bilər. Ancaq onun təsiri “möcüzəvi” deyil və sağlam qidalanma prinsiplərini əvəz etmir.
