Vegan və vegetarian pəhrizlər son illərdə sağlamlıq, ətraf mühit və heyvan hüquqları kimi səbəblərlə populyarlıq qazanmışdır.
Foodinfo.az xəbər verir ki, bu pəhriz növləri bitki mənşəli qidalar üzərində qurulmuşdur və bəzi fərqlilikləri vardır.
1. Vegetarian pəhriz
Vegetarian pəhrizində ət, balıq və quş əti yeyilmir, amma süd məhsulları və yumurta kimi heyvan mənşəli qidalar qəbul edilir. Vegetarian pəhrizinin bir neçə növü mövcuddur:
- Lakto-vegetarian: Süd və süd məhsulları yeyilir, amma yumurta yeyilmir.
- Ovo-vegetarian: Yumurta yeyilir, amma süd məhsulları yeyilmir.
- Lakto-ovo-vegetarian: Həm süd məhsulları, həm də yumurta yeyilir.
2. Vegan pəhriz
Vegan pəhriz isə daha sərtdir və heç bir heyvan mənşəli qida qəbul edilmir. Veganlar ət, balıq, quş əti, süd məhsulları, yumurta və hətta bal kimi qidaları da yemirlər. Onların pəhrizi yalnız meyvə, tərəvəz, taxıl, qoz-fındıq, toxum və bitki mənşəli məhsullardan ibarətdir.
3. Faydalı təsirləri
- Bitki mənşəli qidalar yüksək miqdarda lif, vitaminlər, minerallar və antioksidantlar ehtiva edir. Bu pəhrizlər ürək-damar xəstəlikləri, yüksək qan təzyiqi, diabet və bəzi xərçəng növlərinin riskini azalda bilər.
- Vegan və vegetarian pəhrizlər aşağı kalorili və yağlı qidalar ehtiva etdikləri üçün kilo idarəsi üçün faydalıdır.
- Antioksidantlar və vitaminlər baxımından zəngin olan bu pəhrizlər dəri sağlamlığını dəstəkləyir və dərini parlaq saxlayır.
4. Diqqət edilməli məqamlar
- Heyvan mənşəli qidaları yemədikləri üçün vegetarianlar və veganlar protein mənbələrini düzgün seçməlidir. Paxlalılar, tofu, tempeh, quinoa və çia toxumu kimi qidalar protein ehtiyacını qarşılamağa kömək edir.
- B12 vitamini əsasən heyvan mənşəli qidalarda olduğundan, veganlar B12 vitamini əlavəsi qəbul etməlidir.
- Bitki mənşəli qidalardan dəmir və kalsium almaq mümkündür, amma daha diqqətli olmaq lazımdır. Yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər, tofu və zənginləşdirilmiş bitki südü bu mineralların mənbəyidir.
5. Ətraf mühitə təsiri
Bitki mənşəli pəhrizlər ətraf mühit üçün də faydalıdır. Heyvandarlıq sənayesi ətraf mühitə böyük təsir göstərir və bitki mənşəli pəhrizlər bu təsiri azaltmağa kömək edir.
