Bağırsaq tənbəlliyi tibb dilində "qəbizlik" olaraq bilinən və bağırsaq hərəkətlərinin normaldan daha az və ya çətin olması ilə xarakterizə olunan bir problemdir. Bu vəziyyət müxtəlif səbəblərdən qaynaqlana və bədən üçün ciddi narahatlıq yarada bilər. Bağırsaq tənbəlliyi, xüsusən də müasir həyat tərzi ilə əlaqədar olaraq, geniş yayılmış bir sağlamlıq problemidir.
Foodinfo.az bağırsaq tənbəlliyinin bəzi səbəblərini təqdim edir:
1. Lif Əksikliyi
Gündəlik rasionda kifayət qədər lifli qidaların olmaması bağırsaqların hərəkətini zəiflədir. Lif bağırsaqlarda həzmi asanlaşdırır və nəcisin hərəkətini sürətləndirir.
2. Suyun Az Qəbulu
Yetərli miqdarda su içməmək nəcisin sərtləşməsinə və bağırsaqların tənbəlləşməsinə səbəb olur. Su bağırsaqlarda nəcisin yumuşalmasına və asanlıqla hərəkət etməsinə kömək edir.
3. Hərəkətsiz Yaşam Tərzi
Fiziki aktivlik çatışmazlığı, xüsusilə oturaq həyat tərzi bağırsaq hərəkətlərini azaldır. Mütəmadi olaraq məşq etmək isə bağırsaqların normal fəaliyyətini dəstəkləyir.
4. Stress və Anksiyete
Psixoloji faktorlar, məsələn, stress və narahatlıq həzm sistemi üzərində mənfi təsir göstərə bilər. Bu vəziyyətlər bağırsaq funksiyalarını yavaşlada və qəbizliyə yol aça bilər.
5. Dərmanların Təsiri
Bəzi dərmanlar, xüsusilə də ağrı kəsicilər, antidepresanlar və dəmir əlavələri qəbizliyə səbəb ola bilər. Bu dərmanlar bağırsaq hərəkətlərini azaldır və nəcisin sərtləşməsinə gətirib çıxarır.
6. Qida İntoleransları
Bəzi qidalara qarşı həssaslıq və ya intolerans bağırsaq tənbəlliyi ilə nəticələnə bilər. Süd məhsulları və qlüten bu vəziyyətə səbəb olan ümumi qidalar arasındadır.
Bağırsaq Tənbəlliyinin Qarşısının Alınması:
- Bağırsaq tənbəlliyinin qarşısını almaq və müalicə etmək üçün rasiona liflə zəngin qidalar, məsələn, tam taxıllar, tərəvəzlər, meyvələr və paxlalılar əlavə edilməlidir. Gündəlik olaraq kifayət qədər lif qəbulu bağırsaq hərəkətlərini artırır.
- Gündəlik su qəbulunu artırmaq nəcisin yumuşalmasına və bağırsaqların normal işləməsinə kömək edir. Su ilə yanaşı, bitki çayları da bağırsaq hərəkətlərini dəstəkləyə bilər.
- Mütəmadi olaraq məşq etmək bağırsaq hərəkətlərini təbii şəkildə stimullaşdırır. Gündəlik gəzintilər və ya yüngül idmanlar bağırsaq tənbəlləşməsinin qarşısını ala bilər.
- Stress və anksiyetenin idarə edilməsi bağırsaq funksiyalarını yaxşılaşdırmaq üçün vacibdir. Meditasiya, yoga və dərin nəfəs alma texnikaları stressi azaltmağa kömək edə bilər.
- Qəbizliyə səbəb ola biləcək dərmanlar qəbul edirsinizsə, həkiminizlə məsləhətləşərək alternativ müalicə yollarını araşdırın.
- Bağırsaq hərəkətlərinizi nizamlı etmək üçün müəyyən bir vaxtda tualetə getməyə çalışın. Bu, bədəninizin müəyyən bir ritm tutmasına kömək edəcək.