Kofein dünyada ən çox istifadə edilən stimulantlardan biridir. Qəhvə, çay, enerji içkiləri, şokolad və bəzi dərmanlarda tapılan təbii bir maddədir.
Foodinfo.az xəbər verir ki, kofein beyində adenozin adlı neyrotransmitterin fəaliyyətini bloklayaraq oyanıqlığı artırır və yorğunluğu azaldır. Bu proses enerji səviyyəsinin və diqqətin artmasına kömək edir.
Kofeinin faydaları:
1. Kofein enerji səviyyəsini artırır və zehni oyanıqlığı yüksəldir. Bu, iş və ya idman fəaliyyətləri zamanı performansı artırmağa kömək edir. Kofein qəbulu idman zamanı dözümlülüyü və gücü də artırır.
2. Qısa müddətli yaddaşı və konsentrasiyanı yaxşılaşdırır. Bu səbəblə, tələbələr və mütəxəssislər tərəfindən geniş istifadə edilir.
3. Metabolizmi sürətləndirir və yağ yandırılmasını artırır. Bu da arıqlama prosesinə kömək edir.
4. Bəzi baş ağrısı və miqren dərmanlarında kofein tərkibi var, çünki o, qan damarlarını daraldaraq ağrını azaldır.
Kofeinin zərərləri:
1. Kofein yuxu rejimini poza bilir. Gecə vaxtı qəbul edildikdə yuxuya getməkdə çətinlik yaradır və yuxu keyfiyyətini aşağı salır. Uzun müddətli yuxu problemləri isə sağlamlığa mənfi təsir göstərir.
2. Müntəzəm istifadədə asılılıq yarada bilər. Asılılıq yarandıqda eyni təsiri əldə etmək üçün daha çox kofein tələb olunur. Kofeini qəfil dayandırdıqda isə baş ağrısı, yorğunluq və əsəbilik kimi simptomlara səbəb olur.
3. Yüksək miqdarda kofein qəbul edilməsi ürək döyüntüsünün artmasına və qan təzyiqinin yüksəlməsinə səbəb ola bilər. Bu, ürək problemləri olan insanlar üçün risklidir.
4. Kofein həzm sisteminə təsir edərək mədə turşusunun artmasına və bəzi hallarda həzmsizlik və reflüks problemlərinə səbəb olur.
Kofeinin təsiri insanın metabolizmasına və kofeinə olan həssaslığına görə dəyişir. Ümumiyyətlə, gündə 200-400 mq kofein (təxminən 2-4 fincan qəhvə) təhlükəsiz hesab olunur. Lakin hər kəsin fərdi dözümlülüyü və sağlamlıq vəziyyəti nəzərə alınmalıdır.
