Bal əsrlər boyu həm qida, həm də təbii şəfa mənbəyi kimi istifadə olunub. Lakin bazarda müxtəlif növ balların mövcudluğu bu sualı gündəmə gətirir: hansı bal daha faydalıdır? Bu suala cavab vermək üçün balın mənşəyi, istehsal üsulu və tərkibi nəzərə alınmalıdır. Təbiiliyi və çiçək növü balın qida dəyərini və sağlamlığa təsirini müəyyənləşdirən əsas faktorlardır.
Foodinfo.az xəbər verir ki, ballar əsasən aşağıdakı meyarlara görə fərqlənir:
- Mənbə bitkisi (çiçək növü – məsələn, gül, akasiya, çəmən, şabalıd)
- İstehsal üsulu (süzmə bal, şana balı, pasterizə edilmiş və ya çiy bal)
- Coğrafi mənşə (dağ balı, arı yaylası balı, meşə balı)
Ən faydalı hesab olunan bal növləri:
1. Çiy bal (pasterizasiya olunmamış)
Bu bal ən təbii və faydalı bal hesab olunur. İstiyə məruz qalmadığı üçün fermentləri, vitaminləri və antioksidantları qoruyur. Antibakterial və antiviral təsirləri daha güclü olur. İmmunitet sistemini dəstəkləyir, xüsusilə allergiya əlamətlərini azaldır.
2. Şabalıd balı
Tünd rəngli, özünəməxsus acımtıl dada malikdir. Antiseptik və iltihabəleyhinə xüsusiyyətləri ilə tanınır. Qaraciyər, mədə-bağırsaq sistemi və sidik yolları üçün çox faydalıdır.
Bəzən acı dada görə sevilməsə də, şabalıd balı ən müalicəvi ballardan biridir.
3. Dağ balı
Mineral baxımından xeyirli baldır. Dağ çiçəklərindən toplandığı üçün fərqli bitkilərin tərkibini ehtiva edir. Vitamin və mineral baxımından zəngindir.
4. Akasiya balı
Həssas orqanizmlər üçün ideal baldır. Açıq rəngli və yumşaq dadlıdır. Qan şəkərinə təsiri daha azdır, buna görə diabetə meylli insanlar üçün daha münasib sayılır. Eyni zamanda həzm sistemini tənzimləyir.
5. Gül balı
Bir çox çiçək növündən toplanan bal qarışığıdır. Ümumi sağlamlıq üçün faydalıdır, xüsusilə öskürək və soyuqdəymə zamanı istifadə olunur.
Bal alarkən nəyə diqqət edilməlidir?
- Təbii və qatqısız olmalıdır
- Kristallaşması normal haldır – bu, balın saflığını göstərir
- Etiketdə “çiy bal”, “təbii bal” və ya “monofloral” kimi qeydlərə fikir verilməlidir.
- Etibarlı və lisenziyalı arıçılıq təsərrüfatlarından alınmalıdır.
