Qızardılmış kartofdan niyə uzaq durmaq lazımdır?
Bu sual həmçinin qəhvə, tort və biskvit kimi məhsullara da aiddir. Çünki bu qidaların qızartma, qovurma, bişirmə kimi yüksək temperaturda hazırlanması zamanı “akrilamid” adlı kimyəvi birləşmə əmələ gəlir.
Akrilamid nədir?
Akrilamid yüksək temperaturda qidanın strukturunda olan qida maddələrinin reaksiyası nəticəsində əmələ gələn quruluşdur.
Akrilamid tərkibli qidaları yemək riski varmı?
Foodinfo.az xəbər verir ki, heyvanla üzərində aparılan araşdırmalarda akrilamidin çox yüksək dozalarının xərçəngə səbəb olduğu sübut edilmişdir. 2010-cu ildə akrilamidin insan sağlamlığına təsir etdiyi qənaətinə gəlinib.
Hansı qidalarda, hansı növ bişirmə akrilamidin əmələ gəlməsinə səbəb olur?
Qidaların yüksək temperaturda qovurulması zamanı akrilamidin əmələ gəlməsinə səbəb olur. Qaynatma və buxarlama üsulları akrilamid yaratmır. Akrilamid əsasən kartof məhsulları, taxıl məhsulları və ya qəhvə kimi bitki qidalarında ola bilər. Bu, süd, ət və balıq məhsullarında baş vermir və ya daha aşağı səviyyədə olur.
Bəs bu qidalarda akrilamidin miqdarını necə azalda bilərik?
Kartofun qaynadılması və ya bütöv kartofun qabığı ilə mikrodalğalı sobada bişirilməsi akrilamid əmələ gətirmir.
Çiy kartof dilimlərini qızartmazdan əvvəl 15-30 dəqiqə suda islatmaq, bişirmə zamanı akrilamid əmələ gəlməsini azaltmağa kömək edir.
Kartofun soyuducuda saxlanması bişirmə zamanı akrilamidin miqdarını artıra bilər.
Ümumiyyətlə, daha uzun müddət və ya daha yüksək temperaturda bişirildikdə daha çox akrilamid toplanır.
Çörəyi qızardarkən tünd qəhvəyi rəngdən qaçınmaq lazımdır.
Akrilamid kofe dəmlənərkən deyil, qəhvə dənələrinin qovrulması zamanı əmələ gəlir.