Qaraciyər sirozu olan insanlar hansı pəhrizə riayət etməlidirlər? Bu insanlara tünd şokolad yemək tövsiyə olunurmu? Bu insanların protein qəbulu necə olmalıdır?
Foodinfo.az xəbər verir ki, qaraciyər sirrozu xəstələri ilə bağlı ən vacib məsələlərdən biri onların düzgün qidalanma rejiminə riayət etməsidir. Düzgün pəhriz bir çox hallarda xəstəliyin kəskin dəyişməsinə və xəstələrin fərdi inkişafına səbəb olur.
Səhər yeməyi: bu insanlar üçün iki dilim qızardılmış çörək (təxminən 16 qram və daha yaxşı olar ki, tam taxıl çörəyi), kərə yağı (30 qram) və ya az duzlu və az yağlı pendir (20 qram), bir fincan çay, bir xurma və ya digər şirni, bir böyük şaftalı (150 qram)
Günortadan əvvəl: Bu xəstələrin günortadan əvvəl yeməyi də bir stəkan normal südlə qızardılmış çörək ola bilər .
Nahar: 120 qram düyü, tərəvəz şorbası (o cümlədən 40 qram kartof, 30 qram soğan, 100 qram əlaqəli tərəvəzlər) və salat (doyumlu) yeyə bilərlər. İki kiçik ət parçasını (50 qrama qədər) istehlak etmək də təhlükəsizdir. Onlar bir meyvəni desert kimi yeyə bilərlər.
Şam yeməyi: Bu insanların şam yeməyində 80 qram balıq filesi ( qaynadılmış və ya manqalda), 100 qram kartof, duzsuz salat (xiyar, pomidor, kahı, iki yemək qaşığı zeytun yağı) və portağal ola bilər.
Gecə yeməkləri: gecənin sonunda iki dilim qızardılmış çörək, bir stəkan az yağlı qatıq (20 qram) və kiçik boşqab bişmiş ispanaq (burani) yeyə bilərlər.
Qaraciyər xəstəliyinin ağırlaşdığı bəzi hallarda həkim bir müddət istehlak edilən zülalın miqdarını azalda bilər və sonra tədricən zülalın miqdarını yenidən artıra bilər. Bəzi xəstələr yuxarıda göstərilən miqdarda pəhriz zülalına dözə bilməzlər. Belə bir vəziyyətdə, protein qəbulunun miqdarı iştirak edən həkim və ya qidalanma mütəxəssisi tərəfindən tənzimlənəcəkdir.
Qaraciyər sirozu olan xəstələr də bu məqamlara diqqət yetirməlidirlər:
- Yağsız toyuq ətini dərisiz və normal yağlı (çox yağlı olmayan) istifadə edin.
Bişirmək və ya qızartmaq üçün az miqdarda yağ və ya kərə yağı (təxminən bir xörək qaşığı) istifadə edin.
- Hər gün yerkökü və ya ispanaq (bir stəkan təzə, 2,1 stəkan bişmiş) yeyin.
- Az duzlu qidalardan istifadə edin.
Hər gün 4 növ meyvə yeyin, o cümlədən sitrus meyvələri və ya şirəsi, 1 alma və mövsümü 1 meyvə yeyə bilərsiniz.
- Müxtəlif qida qaynaqlarının gündəlik istehlakı ilə yanaşı, B vitamini, fol turşusu və lazım olduqda A vitamini istifadə edilməlidir.
Qaraciyər sirozu olan insanlar gündə hər kiloqram bədən çəkisi üçün 0,8-0,6 qram protein qəbul edə bilərlər. Qeyd etmək lazımdır ki, protein istehlakının miqdarı xəstənin vəziyyətinə görə mühakimə edilməlidir. Qeyd edək ki, qida çatışmazlığı zamanı ölüm və aclıq halları da artır.
- Alkoqol və siqaretdən uzaq olmaq da vacibdir.
- Yumurta, qəhvə və şokolad yeməkdən çəkinməlisiniz. Bu maddələrin müalicəvi əhəmiyyəti yoxdur.
- Sirrozda “B” qrupu vitaminlərinin miqdarı zaman keçdikcə azalır, ona görə də lazımi miqdarda təmin edilməlidir.
-Sink çatışmazlığı (orqanizmin vacib və nadir maddələrindən biri kimi) sirozlu xəstələrdə baş verir və bu, koqnitiv pozğunluqlara səbəb ola bilər, bu səbəbdən bəzi həkimlər tərəfindən tövsiyə edilmir.
- Heyvan zülallarında aromatik amin turşuları var, lakin bitki zülallarında bu miqdarda amin turşuları azdır.
- Şəkər (qlükoza) verərək əzələ israfının qarşısını almaq üçün kifayət qədər kalori istehlak etmək lazımdır.
- Çox miqdarda antioksidant ehtiva edən bəzi qidaların qəbulu qaraciyər xəstələri üçün faydalıdır. Antioksidantlar qaraciyəri sərbəst radikalların zədələnməsindən qoruyur. Sarımsağın tərkibində allisinin (kükürd tərkibli birləşmə), kələm, gavalı, kişmiş, qırmızı qreypfrut, alma və armudda yüksək miqdarda antioksidan var.
Şəbnəm
