Sağlam pəhriz insanların ümumi sağlamlığını və rifahını qorumaq üçün qidalanma prinsipidir. Bu pəhriz yalnız bədən çəkisinin idarə olunmasına deyil, həm də xroniki xəstəliklərin qarşısının alınmasına və ümumi enerji səviyyəsinin artırılmasına kömək edir.
Foodinfo.az sağlam pəhrizin əsas prinsiplərini təqdim edir:
1. Balanslı qidalanma
Sağlam pəhrizin təməlini balanslı qidalanma təşkil edir. Balanslı qidalanma fərqli qida qruplarından kifayət qədər qida qəbul edilməsini təmin edir. Bunlara zülallar, karbohidratlar, yağlar, vitaminlər və minerallar daxildir. Hər bir qida qrupu bədən üçün vacib olan fərqli qida maddələrini təmin edir.
2. Müxtəlif qidalar
Qida müxtəlifliyi sağlam pəhrizin vacib bir hissəsidir. Müxtəlif qidaların istehlakı bədənin ehtiyacı olan bütün qida maddələrini almağa kömək edir. Hər gün müxtəlif rəngli meyvə və tərəvəzlər, tam taxıllar, müxtəlif ət və süd məhsulları, paxlalılar və qoz-fındıq qəbul edilməlidir.
3. Zülal qəbulu
Zülallar bədən üçün əsas tikinti bloklarıdır. Onlar əzələ toxumasının, fermentlərin və hormonların istehsalı üçün vacibdir. Ət, balıq, yumurta, süd məhsulları, paxlalılar və qoz-fındıq kimi zülal mənbələrini pəhrizə daxil etmək vacibdir.
4. Kompleks karbohidratlar
Karbohidratlar enerji mənbəyidir. Kompleks karbohidratlar uzunmüddətli enerji təmin edir və qan şəkərini sabit saxlayır. Tam taxıllar, yulaf, qəhvəyi düyü, bulqur və tərəvəzlər kompleks karbohidratların yaxşı mənbələridir.
5. Sağlam yağlar
Sağlam yağlar bədən üçün vacibdir. Onlar hüceyrə membranlarının, beyin funksiyalarının və hormonların düzgün işləməsi üçün lazımdır. Zeytun yağı, avokado, qoz-fındıq, toxumlar və yağlı balıqlar sağlam yağlarla zəngindir.
6. Meyvə və tərəvəzlər
Meyvə və tərəvəzlər vitaminlər, minerallar və antioksidantlar baxımından zəngindir. Gündə ən az 5 porsiya meyvə və tərəvəz istehlak etmək tövsiyə olunur.
7. Maye qəbulu
Bədənin düzgün işləməsi üçün kifayət qədər maye qəbul etmək lazımdır. Su ən yaxşı maye mənbəyidir. Gündə ən az 8 stəkan su içmək məsləhətdir. Çay, bitki çayları və təbii meyvə şirələri də maye ehtiyacını qarşılaya bilər.
8. Zərərli qidalardan qaçınmaq
Şəkərli içkilər, işlənmiş qidalar, trans yağlar və duzlu qidalardan uzaq durmaq sağlam pəhrizin vacib hissəsidir. Bu qidalar xroniki xəstəliklər riskini artırır və ümumi sağlamlığa zərər verir.
9. Nizamlı yemək vərdişləri
Nizamlı yemək vərdişləri formalaşdırmaq vacibdir. Gün ərzində 3 əsas və 2-3 ara öyün olmaqla kiçik porsiyalarda qidalanmaq məsləhətdir. Bu, mədə narahatlıqlarının qarşısını almağa və qan şəkərinin sabit qalmasına kömək edir.
10. Porsiya nəzarəti
Porsiya nəzarəti bədən çəkisini idarə etmək və artıq yeməyin qarşısını almaq üçün mütləqdir. Yeməkləri kiçik porsiyalarda qəbul etmək və yeməkdən əvvəl doymaq hissinə diqqət yetirmək lazımdır.
Bu prinsiplərə əməl etməklə daha sağlam və enerjili bir həyat sürmək mümkündür.
