D vitamini testi insanın qanında nə qədər D vitamini olduğunu müəyyən etmək üçün aparılan sadə, lakin çox vacib bir analizdir. 

Foodinfo.az xəbər verir ki, bu vitamin yağda həll olan və əsasən günəş şüalarının dəriyə təsiri ilə sintez olunan bir maddədir. 

Bədəndəki funksiyası isə düşündüyümüzdən daha genişdir: yalnız sümük sağlamlığı üçün deyil, immun sisteminin güclü işləməsi, əzələlərin möhkəmliyi və hətta ruh halının tənzimlənməsi üçün də önəmlidir.

D vitamini çatışmazlığı çox yayılmış bir haldır. Xüsusilə qapalı mühitdə çox vaxt keçirənlər, yaşlı insanlar, tünd dərili şəxslər və hamilə qadınlar bu riski daha çox daşıyır.

Bəzən insanlar səbəbsiz yorğunluq, əzələ ağrısı, tez-tez xəstələnmə, saç tökülməsi və ya hətta əhval pozğunluğundan şikayət edirlər. Bu simptomların arxasında D vitamini əksikliyi ola bilər. Məhz bu səbəbdən D vitamini testi, bu vəziyyəti dəqiqləşdirmək üçün ilk müraciət edilən üsullardan biridir.

Ən çox istifadə edilən test forması “25-hidroksivitamin D” testidir. Bu testdə, orqanizmdəki D vitamininin əsas forması olan 25(OH)D səviyyəsi ölçülür. Nəticəyə əsasən, çatışmazlıq, yetərlilik və ya həddindən artıq yığılma kimi vəziyyətlər müəyyənləşdirilir.

Testin aparılması olduqca sadədir: xəstənin damarından qan nümunəsi götürülür və xüsusi laboratoriyada analiz olunur. Nəticə adətən bir neçə gün ərzində hazır olur. Bu test üçün xüsusi bir hazırlıq tələb olunmur.

Nəticələrə görə, D vitamini səviyyəsi 30-50 ng/ml arasında olduqda sağlamlıq baxımından ideal sayılır. 20 ng/ml-dən aşağı düşdükdə isə artıq çatışmazlıqdan danışmaq olar. Çox aşağı səviyyələr sümük yumşalması (osteomalaziya), uşaq yaşlarında raxit və immun sisteminin zəifləməsi kimi ciddi problemlərə yol aça bilər. 

Əksinə, bu vitamini həddindən artıq qəbul etmək də zərərlidir. Çünki bədəndə yığıla bilər və hipervitaminoz D deyilən vəziyyətə səbəb ola bilər ki, bu da böyrəklərdə problemlər, ürək ritm pozğunluğu və yüksək kalsiumla bağlı şikayətlərlə nəticələnə bilər.

D vitamini çatışmazlığı diaqnozu qoyulduqda həkim tərəfindən uyğun dozada əlavələr təyin edilir. Bununla yanaşı, təbii yollarla da bu vitaminin səviyyəsini artırmaq mümkündür: günəş şüaları (xüsusilə səhər və günortadan əvvəlki saatlarda), D vitamini ilə zəngin qidalar (balıq, yumurta sarısı, süd məhsulları, qaraciyər və s.) bu baxımdan faydalıdır.