Əvvəllər təhlükəsiz hesab edilən bir sıra qida əlavələri xərçəngin inkişafına səbəb olmuşdur. Bu, fransız alimlərinin böyük və ciddi araşdırmasında sübuta yetirilib. Onların araşdırması nüfuzlu müstəqil elmi jurnal PLOS Medicine-də dərc olunub.
Əvvəllər fransız alimləri artıq sübut etmişdilər ki, zərərsiz hesab edilən qida əlavələri əslində təhlükəlidir. Üstəlik, onlar hətta təkcə Fransada deyil, Avropa İttifaqında da öz qadağalarına nail olublar. Söhbət bir çox məhsullarda ağ boya kimi istifadə edilən titan dioksiddən (E171) gedir. 2022-ci ilin fevralında qadağan edildi.
Yeni fransız tədqiqatı belə bir qadağaya doğru ilk addım kimi görünür, lakin yol uzundur. Hər şey titan dioksidlə eyni şəkildə başladı, lakin proses təxminən 10 il çəkdi. Və burada hekayə daha uzun olacaq. Birincisi, bir neçə yeni əlavə var, ikincisi, onlar E171-dən daha geniş istifadə olunur və onların qida sənayesi üçün qadağan edilməsi daha ağrılı olardı.
Tədqiqat müəllifləri onları emulqator adlandırırlar. Ancaq ümumiyyətlə, stabilizatorlardan danışırıq. Bunlar funksiyalarına görə oxşar olan əlavələrdir, məhsulun konsistensiyasını və teksturasını yaxşılaşdırır və raf ömrünü artırır. Onlar son dərəcə geniş istifadə olunur. Məsələn, onların arasında difosfatlar (E450 seriyalı əlavələr) var. Onlarsız kolbasa, brisket, vetçina və ya digər oxşar məhsulları tapmaq müəyyən səy tələb edir. Tədqiqatın göstərdiyi kimi, onlar nə qədər çox olsa, xərçəngə tutulma riski bir o qədər yüksəkdir.
Emulqatorlar ənənəvi olaraq təhlükəsiz hesab olunduğu üçün alimlərin diqqətini niyə cəlb etdi? Əslində, şübhə üçün əsaslar var idi. Son illərdə onların mənfi təsirlərinin aşkar edildiyi elmi əsərlər meydana çıxıb. Məsələn, onlar mikrobiotanı dəyişdirdilər (bağırsaqlarımızda bizi adətən bir çox xəstəliklərdən qoruyan bakteriyalar icması - aif.ru qeydi), həmçinin orqanizmdə aşağı dərəcəli iltihabı artırdılar. Bu amillərdən hər hansı biri xərçəngin bir çox növlərinin inkişafı da daxil olmaqla bir sıra xəstəliklərin riskini artıra bilər.
Fərid
