Ədviyyat xörəklərə, şirniyyatlara, mürəbbələrə, içkilərə və digərlərinə dad, ləzzət və xüsusi ətir verən bitki növlərinin müəyyən hissələridir. Bunlara bitkilərin yarpaqları, çiçəkləri, toxumlar, meyvələr, köklər, zoğlar, qabıqlar aiddir.
Foodinfo.az müalicəvi xüsusiyyətləri olan ədviyyatları təqdim edir:
Darçına güclü və özünəməxsus qoxu verən maddə sinnamaldehid adlı birləşmədir. Bu birləşmə darçının müalicəvi ədviyyat kimi istifadəsində mühüm rol oynayır. Darçın əslində qəbizliyi və qarın ağrısını aradan qaldırmağa kömək edir. Bu ədviyyatdan istifadə etməklə özünüzü xoralardan qoruya, bədəninizi allergenlərdən təmizləyə, infeksiyalardan qoruya bilərsiniz.
Mədə pozğunluğunu aradan qaldırmaq üçün istifadə edilən zirə həm də yaxşı karminativdir. Xroniki qəbizlikdən əziyyət çəkən insanlar mütəmadi olaraq zirədən mütləq istifadə etməlidirlər. Zirə həzm sisteminə stimullaşdırıcı təsir göstərdiyi üçün həzm sistemi fermentlərinin iş qabiliyyətini artırır.
Şüyüddə terpenlər, fenollar, flavonoidlər və alkaloidlər kimi potensial sağlamlığı yaxşılaşdıran bir çox qida var. Bu qidalar orqanizmi zərərli maddələrdən təmizləyərək daxili təmizlənməni dəstəkləyir.
Biz bilirik ki, sarımsağın tərkibində qan təzyiqini sabitləşdirən və təbii antibiotik rolunu oynayan bioaktiv birləşmə allisin var. Bu xüsusi kükürd birləşməsinin qaraciyərin orqanizmdən toksinləri çıxarmasına kömək etdiyinə və əla xolesterol azaldıcı olduğuna dair elmi sübutlar da var. Ona görə də sağlam insanlar hər gün mütləq sarımsaq yeməlidirlər.
Xüsusilə ürək xəstəliyi, hipertoniya və ailəvi hipertrigliseridemiya və hiperlipidemiya xəstələri üçün müalicəvi xüsusiyyətlərinə görə gündə ən az iki mixək istehlak etmək çox vacibdir. Onu da qeyd edək ki, aktiv xorası olan və qanaxma riski olan xəstələr sarımsaq qəbul edərkən diqqətli olmalıdırlar.
Ədəbiyyatda bu ağacın qatranına buxur qatranı deyilir. Elmi tədqiqatlarda səndəl ağacı saqqızı kimi tanınır. Bəlğəmgətirici kimi çox təsirlidir. Diş ətlərini gücləndirməsinə və ağız qoxusunu aradan qaldırılmasına kömək edir. Tibbi araşdırmalar onun mədə və onikibarmaq bağırsağın xoralarının müalicəsində dərman baxımından faydalı olduğunu müəyyən etmişdir.
Limonada, çaya və qəhvəyə qatıla bilən ulduz cirə qıcıqlandırıcı xüsusiyyətlərə malik, mədəni sakitləşdirən və ana südü istehsalını artıran əla ədviyyatdır. Həzmsizlik, şişkinlik, ürəkbulanma, qarın ağrısı və revmatizmə faydaları səbəbiylə Hindistan təbabətində geniş istifadə edilən bu ədviyyat, tərkibindəki efir yağı anetol sayəsində müalicəvi xüsusiyyətlərə malikdir.
Məlumdur ki, zəncəfilin sağlamlığa faydalı təsirləri polifenollar, flavonoidlər və beta-karoten kimi müxtəlif antioksidantlarla bağlıdır. Zəncəfil dəmir, mis, manqan, xrom və sink kimi maddələr mübadiləsini sürətləndirən ən vacib mineralların super mənbəyidir. Burada diqqət etməmiz lazım olan ən əhəmiyyətli şey zəncəfilin təzə kök kimi istehlak edilməsini təmin etməkdir. Çünki təzə kök zəncəfil maddələr mübadiləsini tənzimləyən bu qidalardan daha çox ehtiva edir.
