Heç çarpayınızda rahat yatıb, qəfil yıxılma hissi ilə oyanmısınız? Bu hiss adətən tam yuxu ərəfəsində olduğunuz zaman baş verir. Niyə yuxuya gedəndə bu düşmə hissi baş verir?
Elmi olaraq yuxuya gedən zaman yuxuya getmək hissi hipnaqogik sarsıntı və ya yuxu başlanğıcı kimi tanınır.
Foodinfo.az xəbər verir ki, hipnik sıçrayış oyaqlıqdan yuxuya gedərkən meydana gələn qeyri-iradi əzələ spazmı və ya səyirməsidir. Çox vaxt yıxılma və ya müvazinətini itirmə hissi ilə müşayiət olunduğundan azərbaycanca bu, “yıxılma hissi” adlanır. Bu fenomen tamamilə normaldır və hər yaşda olan insanlar tərəfindən yaşanır, lakin bəzi fərdlərdə daha çox rast gəlinir.
Hipnik sarsıntıların dəqiq səbəbi tam başa düşülməsə də, bir neçə nəzəriyyə irəli sürülüb.
Bir izahat göstərir ki, yuxuya getdikcə vücudunuz rahatlaşdıqca və ürək döyüntüləriniz yavaşladıqca beyniniz bu əlamətləri yıxılma əlamətləri kimi yanlış şərh edə bilər. Nəticədə, o, əzələlərə birdən-birə büzülmək üçün siqnallar göndərir ki, bu da hipnik tremora səbəb olur.
Düşmə hissinə səbəb olan bəzi hallar var. Bunlardan birincisi “Stress və Anksiyete”dir.
Anksiyete və stress hipnik sarsıntılarının meydana gəlməsinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərə bilər. Narahat və ya stresli olduğunuz zaman, vücudunuzun döyüş və ya uçuş reaksiyası aktivləşir və əzələ gərginliyinin artmasına səbəb olur. Yuxuya getməyə çalışdığınız zaman bu gərginlik daha aydın hipnik titrəmələrə səbəb ola bilər.
İkincisi "Qeyri-müntəzəm yuxu"dur.
Yuxu cədvəlinizdəki pozğunluqlar da yıxılma hissini yaşamanıza səbəb ola bilər. Düzənsiz yuxu rejiminiz varsa və ya kifayət qədər rahat yuxu almırsınızsa, hipnik sarsıntı ehtimalınız artırır.
Üçüncüsü isə "Kofein istehlakı"dır.
Yatmazdan əvvəl kofein və ya müəyyən dərmanlar kimi stimullaşdırıcı maddələrin qəbulu yuxunuzun keyfiyyətinə təsir edir və hipnik titrəmələrə səbəb olur.
Bəs biz bu hipnik sarsıntıların qarşısını necə ala bilərik?
1. İstirahət Texnikaları: Yatmazdan əvvəl dərin nəfəs məşqləri, meditasiya və ya yoqa kimi rahatlama üsullarını tətbiq etmək narahatlıq və əzələ gərginliyini azaltmağa kömək edə bilər, hipnik sarsıntılarının tezliyini potensial olaraq minimuma endirə bilər.
2. Davamlı Yuxu Cədvəli: Yatağa getmək və hər gün eyni vaxtda oyanmaqla ardıcıl yuxu cədvəli qurmaq, vücudunuzun yuxu-oyanma dövrünü tənzimləyərək hipnik sarsıntı ehtimalını azalda bilərsiniz.
3. Stimulantları məhdudlaşdırın: Yatmazdan bir neçə saat əvvəl yuxu rejiminizi poza biləcək stimulantlar və ya dərmanlar qəbul etməkdən çəkinin.
Yuxuya gedəndə yıxılma hissi və ya hipnik sarsıntısı bir çox insana təsir edən ümumi bir hadisədir.
Yuxuya gedəndə yıxılma hissi əsasən zərərsiz bir hadisədir. Ancaq bu hiss tez-tez yaşanırsa və yuxunuza və ya həyat keyfiyyətinizə təsir edirsə, bir tibb işçisindən məsləhət almaq vacibdir.
