Qızardılmış qidalar birbaşa xərçəngə səbəb olmasa da, onların tərkibində əmələ gələn bəzi maddələr xərçəng riskini artıra bilər.
Foodinfo.az xəbər verir ki, yüksək temperaturda qızardılma zamanı müəyyən kimyəvi maddələr yaranır ki, bunlar kanserogen (xərçəngə səbəb ola bilən) hesab olunur.
Kartof, çörək kimi nişastalı qidaları yüksək temperaturda qızartdıqda akrilamid adlı bir kimyəvi maddə yaranır. Akrilamid bəzi heyvan təcrübələrində kanserogen təsir göstərib, lakin insanlarda bu əlaqə daha zəifdir. Amma yenə də akrilamidin risk amili olduğu düşünülür.
Ət məhsulları yüksək istilikdə, xüsusən də kömür və ya manqal üzərində bişirildikdə PAHs adlı maddələr əmələ gəlir. PAHs-lar kanserogen olaraq tanınır və onların davamlı istehlakı xərçəng riskini artırır.
Ətin qızardılması zamanı əmələ gələn HCAs yüksək istilikdə ət bişirildikdə yaranır və bu maddələrin də xərçəng riski ilə əlaqəsi olduğu düşünülür. Xüsusilə ətin kömürləşmiş yerlərində bu maddələr yüksək səviyyədə olur.
Bu səbəblərə görə, qızardılmış qidaların davamlı və həddindən artıq istehlakından qaçmaq xərçəng riskini azaltmağa kömək edə bilər.
Daha sağlam bişirmə üsulları, məsələn, sobada bişirmə, buxarda bişirmə və ya qaynatma bu riski azalda bilər.
